artikelen

Vraag
Mijn partner en ik zijn beiden vrouw, hebben in Nederland een notariële samenlevingsovereenkomst, wonen sinds (nu precies) tien jaar in Cullera bij Valencia en vragen ons af wat nu te doen met testamenten. Mijn partner maakte haar laatste testament, toen ze nog met een man gehuwd was. Zij heeft een meerderjarig kind, ik heb geen afstammelingen en ook geen testament. De notaris hier zegt dat zolang wij niet getrouwd zijn, hij niets voor ons kan doen. Tenslotte is van belang dat mijn partner 23 jaar ouder is dan ik. We willen een testament maken, elkaar beschermen en haar kind uiteindelijk alles laten erven. Maar we zijn flink in de war over waar, welk recht etc.. Misschien kunnen we het beste de Spaanse nationaliteit aanvragen, wanneer dat e.e.a. eenvoudiger maakt. Graag enkele handvatten, waarvoor mijn dank.
 
Antwoord
Laten we eerst twee misvattingen uit de weg ruimen.
1. Verandering van nationaliteit heeft geen enkele zin voor u. Ten gevolge daarvan zou u, woonachtig in Spanje, niet meer voor Nederlands (erf-)recht kunnen kiezen. Daarmede is een regeling, die rekening houdt met uw wens om “elkaar te beschermen”, bijna uitgesloten. Dus om een oplossing van de situatie dichterbij te brengen, kunt u die optie vergeten.
2. De samenleving (overeenkomst) in een huwelijk omzetten is, met het oog op het besparen van erfbelasting in Spanje, zeker zinvol. Het kan bij een erfenis van 100.000,-.€ al 25.000,-.€ verschil maken! Dit neemt niet weg dat de notaris in Spanje wel degelijk nu al een testament voor u kan maken, maar hij heeft daar geen zin in, omdat hij niet op de hoogte is van Nederlands erfrecht en dus moeilijk kan adviseren, welke keuzes u kunt maken.
 
Wij adviseren u met een notaris in Nederland contact op te nemen. Een rechtskeuze –voor Nederlands erfrecht- is voor u van belang, die paragraaf zal met zekerheid opgenomen worden. Ook de bescherming van elkaar kan redelijk goed vastgelegd worden. Echter, wanneer de tollenaar van de afdeling “erfbelasting” in Spanje langskomt, is er (nu nog steeds) een groot probleem. De langstlevende van u beiden betaalt successie-belasting, alsof u vreemden van elkaar bent. Dus betaalt langstlevende een som zoals hiervoor geduid. Vanwege dit gegeven begrijpen wij het motief van de notaris in Spanje. Hij kan met het oog op die absurd hoge heffing van de Spaanse successie-belasting bijna niets voor u doen. De kans dat het tarief gelijkgesteld wordt met het “gehuwdentarief” is reëel aanwezig, maar wanneer weten we niet. Wanneer u de notaris in Nederland van de fiscale consequenties op de hoogte brengt, zal hij redelijk creatief met de inhoud van de te maken wilsbeschikking omgaan. Echter, de hoogte van de tarieven en de vrijstellingen voor de erfbelasting in Spanje, kan noch door de notaris, noch door een rechtskeuze beïnvloed worden.
Mogelijk doet u er goed aan eerst beiden een testament te maken en de mogelijke overweging om te huwen afhankelijk te maken van de ontwikkeling van de vrijstellingen voor “ongehuwde samenlevers” in de nabije toekomst.
Het testament kan dus, onafhankelijk van de maatregelen die u in de toekomst treft, zeker nu al gemaakt worden, maar wél met behulp van een Nederlandse notaris.